Over Ugchelen
Ugchelen is een eigenzinnig dorp binnen de gemeente Apeldoorn op het prachtige natuurgebied de Veluwe. Het dorp heeft ongeveer 7.000 inwoners en kent een rijke historie met en een bruisend verenigingsleven. Hieronder lees je daar meer over.
UGCHELEN DORP IN DE STAD
Ugchelen is een dorp met circa 7.000 inwoners. Ugchelen ligt ten zuidwesten van Apeldoorn op de oostelijke ‘helling’ van het Veluwe massief. Met een hoogteverschil dat varieert tussen 21 en 90 meter boven de zeespiegel was het mogelijk om sprengen aan te leggen. Deze sprengen werden gebruikt voor het creëren van waterkracht. Halverwege de dertiende eeuw was Ugchelen al bekend om zijn papierindustrie.
Kenmerken Ugchelen:
Zijn geschreven door Harry Broekhuis en komen uit zijn prachtige inplakboek ´Trots op Ugchelen´. De bijbehorende foto’s komen voornamelijk uit zijn verzamelde collectie van ons prachtige dorp en deels uit de beeldbank van de vereniging Ugchelens Belang.
het Ugchelse Volkslied
de Ugchelse vlag
de Ugchelse dorpsprijswinaaars
het dorpsgezicht vroeger
boodschappen aan huis
het centrum
scholen
middenstand
bedrijfsleven
de Kei
straten en lanen
huize Caesarea
verenigingsleven
vrijwillige brandweer
pensions, cafés en restaurants
campings
evenementen en feesten
sport en ontspanning
kunst en parken
kerken en gebouwen
bossen, beken en sprengen
aanleg e8
rondom Ugchelen
Ugchelen heeft zelfs 11 watermolens gekend die hoofdzakelijk werden gebruikt als koren- of papiermolen. Naast dat het sprengenwater voor de aandrijving van de molens zorgde werd ook het heldere water zelf gebruikt bij het papierscheppen. Ugchelen is zijn doen en laten een dorp gebleven met een eigen karakter en veel gezellige winkels. De verenigingen Ugchelens Belang, de Dorpsraad, de ondernemersvereniging UgchelenPlaza en vele andere verenigingen dragen bij om Ugchelen dat eigen karakter te laten behouden.
het Ugchelse Volkslied
Ons land, elke provincie, en veel Nederlandse steden en dorpen met een eigen cultuur hebben een eigen volkslied. Zo is er dus ook het Ugchelse volkslied dat in 1975 zijn oorsprong kent.
Gezongen versie:
de Ugchelse vlag
de Ugchelse dorpsprijswinnaars
Ieder jaar wordt door een jury een Dorpsprijs uitgereikt aan personen of instellingen die zich bovenmatig hebben ingezet voor Ugchelen. Het maakt niet uit of het vrijwilligerswerk of beroepsmatig is geweest.
In dit filmpje ziet u de winnaars vanaf 2003.
Of bekijk het totale overzicht op deze PDF met alle winnaars.
het dorpsgezicht vroeger
boodschappen aan huis
In deze moderne tijd is het weer heel normaal dat de boodschappen en andere producten bij de voordeur worden afgeleverd. In de vorige eeuw was dit ook een heel normaal gebruik en werden de boodschappen ‘aan huis’ geleverd.
het centrum
Het centrum van Ugchelen is al vele malen verschoven. Eén van die oude dorpskernen lag rondom De Kei en was jarenlang het dorpshart met een kruidenierswinkel, twee bakkerijen, een smederij, een kerk, school Nr. 8, een postkantoor, een drogisterij, meerdere wasserijen, de brandweer, rijwiel verkoop en herstelwerkzaamheden en zelfs een transformatorhuisje dat nu op de monumentenlijst staat.
scholen
Ugchelen heeft een rijke historie met scholen. Denk hierbij aan school Nr. 8, Prof. Casimirschool, C.N.S. de Touwladder en de twee scholen in de wijk Bouwhof.
Middenstand
Qua middenstand kent Ugchelen een rijke geschiedenis. Zo waren er 1900 meerdere bakkerijen, waarvan er enkele tot in de jaren ’90 hebben bestaan. Vandaag de dag hebben we nog één ‘warme’ bakker over.
Bedrijfsleven
Ugchelen heeft een rijke geschiedenis in het bedrijfsleven. Dit gaat ver terug in de geschiedenis met onder andere papierindustrie en wasserijen.
de Kei
De Kei. Hét symbool van Ugchelen, staat in het vroegere centrum van het buurtschap en kwam in 1903 tijdens de ontginningswerkzaamheden van ’t Ugchelsche Veld (nu Willemsbos) boven de grond.
straten en lanen
De vele mooie straten en lanen die Ugchelen rijk is, gaan ver terug in de geschiedenis. Eén van de wegen is de Mettaweg genoemd naar Metta van Ugchelen. Zij kwam omstreeks 1330 al voor op een schattingslijst.
huize Caesarea
Huize Caesarea werd gebouwd in opdracht van Friedrich Caesarea uit Amsterdam en had een expliciet katholiek karakter.
verenigingsleven
In 1912 besloten drie dorps-genoten dat er een buurtvereniging in Ugchelen moest komen. Voor een beetje vertier moest men immers meestal naar het dorp Apeldoorn. Zo werd de ‘gezelligheidsvereniging Ugchelens Belang’ goedgekeurd bij Koninklijk besluit d.d. 14 december 1912, Stbl. No. 45.
vrijwillige brandweer
125 Jaar geleden bestond de brandweerpost in Ugchelen nog niet. Een aantal bewoners van Ugchelen werd door de Gemeente Apeldoorn door middel van een lotingssysteem aangewezen voor burgerplicht. Daarbij hadden ze de plicht om te helpen bij brand.
pensions, cafés en restaurants
Ook qua horeca heeft Ugchelen een zeer rijk verleden. In de VVV-gids van 1937 staan dertig vermeldingen op de pensionlijst. Zomerlust, De Hoge Vonder, De Duiker, De Linde, Weezenhof, Sprengenoord en De Goudvink zijn slechts enkele voorbeelden hiervan.
campings
Rondom Ugchelen bevinden zich meerdere campings in de prachtige natuur rondom Ugchelen. Denk hierbij aan De Wapenberg, de Nederlandse Caravan Club en De Veldekster.
evenementen en feesten
Het aantal verenigingen in Ugchelen is altijd goed vertegenwoordigd geweest. Dit resulteerde dan ook vaak in grote feesten rondom bij-voorbeeld Konings- of Koninginnedag, vaak georganiseerd door Ugchelens Belang in samenwerking met andere verenigingen en de middenstand. Mede door de inzet van de vele vrijwilligers is er dan ook veel te doen in het dorp. Los van elkaar weten ze ook met regelmaat mooie evenementen te realiseren, waar we altijd weer mooie herinneringen aan bewaren.
sport en ontspanning
Begin 1900 kwam de behoefte om te sporten en te ontspannen na gedane arbeid. Er is dan een ‘wettelijke zorg voor het evenwicht in het leven tusschen arbeid, ontspanning en rust’.
kunst en parken
Ugchelen heeft een aantal zeer fraaie parken als Bospark, De Goudvink en de Hollandse Linde waar veel kunst te bewonderen is. Kunstwerken als ‘De Sok’ en ‘De papierschepper’ van Lex Quartel en ‘De Blikopener’ van Willem Taverne.
kerken en gebouwen
Door de eeuwen heen kerkte de Ugchelse bevolking in Beekbergen. Men maakte een flinke wandeling over één der oude kerkpaden, waarvan stukken hier en daar nog bewaard zijn gebleven.
bossen, beken en sprengen
In de bossen in en rondom Ugchelen zijn veel beken en sprengen te bewonderen zoals de Geurtsspreng. Ook zijn vele ‘Duikers’ bewaard gebleven die we in Ugchelen kunnen vinden.
aanleg e8
De plannen om een nieuwe rijksweg aan te leggen werden in 1954 bekend gemaakt. Het zou een belangrijke verbetering betekenen voor de verbinding tussen het Westen en Twente.
rondom Ugchelen
Rondom Ugchelen zijn vele mooi historische plekken te bewonderen. Denk hierbij aan Radio Kootwijk, het Jachthuis Sint Hubertus in Hoenderloo, de dorpen Hoog Soeren, Hoog Buurlo en Assel. Of het gevarieerde landschap ‘Bruggelen’ waarop vijf grafheuvels te vinden zijn die 4.0000 jaar oud zijn. Ook toeristische attracties de Apenheul, Paleis het Loo, Julianatoren. Nationaal Park de Hoge Veluwe en het Aardhuis liggen vlakbij.